WODŹENSKE TEMY

STRUKTURNA ZMĚNA

Z politiskim rozsudom, wudobywanje a zwužitkowanje brunicy zakónčić, steji Łužica před dalšim wuznamnym strukturnym přewrótom. Při tym nimaja so jenož direktnje we wudobywanju a zwužitkowanju brunicy so zhubjace dźěłowe městna, ale runje tak pola dodawarjow a posłužbnych zawodow so zhubjace dźěłowe eksistency wobkedźbować.

Tohorunja wobkedźbować ma so masiwny podźěl tworjenja hódnotow, kotryž so w regionje zhubi. Wón ma so kompensować. Tež hrožace straty kupneje mocy ludnosće maja so do přemyslowanjow zapřijeć.

Zwjazk a kraj stajitej regionej wobšěrne srědki k dispoziciji. Tute srědki smědźa so pak jenož wotpowědnje rjadowanjam zakładneho zakonja a europskeho prawa zasadźić. Z tym njeje móžno předewzaća direktnje spěchować.

To je dźěl přičinow, kotrež k diskusiji wjedu, kotraž była w přiběracej měrje emocionalniša. Njehladajo toho měli aktualny puć jako šansu za naše komuny zrozumić, móžemy tola z mjechkimi stejnišćowymi faktorami zwostaće abo samo přićah swójbow do našeho wjesnje charakterizowaneho regiona zaručić.

Wuchadźejo z toho měli so při dalšim zmištrowanju strukturneje změny slědowace směrnicy wobkedźbować:

 


1. Zwyšenje transparency

W zwisku z rozsudom k zakónčenju wudobywanja brunicy je politika přilubjenje dała, z tworjenjom dźěłowych městnow ludźom w potrjechenych regionach a wosebje dźěłaćerjam při zmištrowanju strukturneje změny pomhać. Často su so tute jako direktnje, jako narunanje wutworjenje dźěłowe městna za ludźi w hórnistwje zrozumili. Zarjadnišća stata (a we hłownym su jenož za horjeka mjenowane srědki próstwy woprawnjene) móža pak jenož přez wutworjenje, zwyšenje a přeměstnjenje zarjadow abo podrjadowanych zarjadnišćow direktnje městna wutworić. Indirektnje je to přez naprawy na polu infrastruktury móžno, kotrež skruća hospodarske stejnišćo. Tole měło k zasydlenju předewzaćelow wjesć, kotrež přidatne a nowe dźěłowe městna poskića. Tutón zwisk ma so lěpje wujasnić.


2. Nałožowanje zakonja k zesylnjenju struktury

Předchadźace zwjazkowe knježerstwo je ze zasadźenjom KWSB (komisija rozrost, strukturna změna a dźěło) narodnje a mjezynarodnje kedźbyhódny proces iniciěrowało, kotryž móžeše so z wulkim cyłotowaršnostnym kompromisom zakónčić a na kotrymž ma so kruće dźeržeć, ma-li so kazni spušćomnosće a fairnosće statneho jednanja wotpowědować.

Zakónčenje do 2038 njesmě być. Nic, dokelž měło so zmilinjenje wuhla wobchować, ale dokelž trjebamy za puć zakónčenja zmilinjenja brunicy čas. Čas mjez druhim za zwoprawdźenje zwjazkowych projektow infrastruktury, zo by so wjesny rum metropolowym regionam přibližił a to hižo daloko do lěta 2038.

Trjebamy jasnišu fleksibilitu při zasadźenju kaž tež přilubjenje wobstejacych strukturnych srědkow za komunalnu runinu. Njeje akceptabelne, zo so budget, kotryž Swobodnemu statej Sakskej a wot skónčenja wudobywanja wuhla potrjechenym wokrjesam k dispoziciji steja, z tak mjenowanymi "tak-a-tak-projektami" zwjazkoweho kraja blokuje abo samo wučerpaja.

Nastupajo přilubjenja, ludźom we wot skónčenja wudobywanja brunicy potrjechenych kónčinach při zmištrowanju strukturneje změny poboku być, trjebamy hišće wjetšu transparencu nastupajo naprawy, kotrež maja so přez zakoń k zesylnjenju struktury přesadźić.

Dale dyrbi so nam poradźić, monitoring projektow załožić, zo by so spjelnjenje krajnych kaž tež komunalnych projektow kontrolowało. Zwěsći so, zo so tute hač do 2026 zwoprawdźić njehodźa, dyrbi so za to wjazany budget wotkoplować, zo by so financielny ramik za dalše naprawy stworić móhł.


3. Sylnjenje wědomostneho slědźenja a wuwića w regionje

Wědomostne slědźenje a wuwiće stej po cyłym swěće bytostnej faktoraj při nastaću nowych a dobrych dźěłowych městnow. Tohodla ma wokrjes Budyšin na to tłóčić, zo so wědomostne slědźenišća a dołhodobne wědomostne slědźerske projekty tež tu zasydla. W tutym konteksće projekty kaž "HY – SmartCity" a "Łužica Campus Smart Mobility Lab (SML) – slědźenski campus" połnje podpěram.


4. Spěšne zwoprawdźenje wobzamknjenych naprawow infrastruktury

Wobstatk wobzamknjenych rjadowanjow za skónčenje wudobywanja wuhla je rjad naprawow infrastruktury w zamołwitosći Zwjazka a kraja. W Budyskim wokrjesu potrjechi to wosebje wutwar a elektrifikaciju železniskeje čary Drježdźany – Kamjenc – Wojerecy. Ale tež Delnjošleska magistrala, při kotrejž ma so w Zhorjelskim wokrjesu hišće stelektrifikacija do Zhorjelskeho směra zwoprawdźić.

Zwisk Drježdźany-Budyšin-Zhorjelc ma prioritu

Polěpšenje zwiskow nastupajo jězbny čas a taktowanje tutych zwyši atraktiwitu regiona a ma pozitiwny wliw na wuwiće zasydlenja a turistisku atraktiwnosć. Tuta naprawa ma so jasnje do skónčenja zmilinjenja wuhla zwoprawdźić! Hewak wobsteji strach, zo so mnoho pjenjez do lěta abo lětdźesatki dołho trajaceho planowanja tyknje a na kóncu hišće na potrjebje projekta dwěluje. Za to dyrbja so planowanske časy w Němskej skrótšić. Naš wokrjes pak ma swójske nadawki zmištrować a dyrbi so personelnje na tute procesy nastajić.


5. Lěpše podpěra předewzaćow

Při strukturnej změnje njeměło so jenož na nowozasydlenja předewzaćow a dźělow předewzaćelskich firmow forsěrować. Eksistencielnje dźe tola w bytostnej měrje tež wo zawěsćenje a stabilizaciju wobstejacych předewzaćow. Wosebje to za předewzaća přitrjechi, kotrež su jako dodawarjo a posłužbarjo wot skónčenjow wuhla direktnje potrjecheni. Předstajomne su statne podpěranske programy při wotkryću nowych wikow (z dotalnymi produktami), při přeměnjenju produktoweje palety (na přikład w konteksće z nastawacym wodźikowym hospodarstwom abo wobnowjomnymi energijemi), kwalifikowanju sobudźěłaćerjow za nowe nadawki abo iniciěrowanje a podpěra slědźerskich a wuwićowych kooperacijow.


6. Zaměrna podpěra při wuwiwanju přemysłowych płoninow

Tučasnje móža komuny a wokrjesy naprašowanja předewzaćow nastupajo móžnosćow zasydlenja dźeń a mjenje pozitiwnje wotmołwić. Z wuwzaćom jednotliwych komunow njesteja za to trěbne wjetše płoniny prosće k dispoziciji. Z tworjenjom a wupokazanjom nowych přemysłowych a industrijnych płoninow zwjazane planowanske procesy pak su jara dołhotrajace a přežadaja hladajo na kompleksnosće tež zdźěla móžnosće jednotliwych komunow. Tu wobsteji tež za wokrjes šansa, so sylnišo angažować.


7. Zaměrna image-kampanja wokrjesa

Tuta je z wjacorych přičin wažna. Prěnjorjadnje dyrbi wo to hić, demografiskemu wuwiću zadźěwać. W přichodnych lětach budu runja druhim regionam tež w Budyskim wokrjesu mnozy dźěłopřijimarjo staroby dla z dźěłoweho procesa woteńć. Hižo nětko zwrěšća zasydlenja, dokelž wobsteji prašenje, hač je dosć dźěłowych mocow k dispoziciji. Tutón problem móhł so přez dalše wotpućowanje (wuchadźejo z falowacych šansow zakónčenja wudobywanja wuhlad dla) hišće přiwótřić. Z tym dyrbi so tuta kampanja a přewodźaca naprawa tež na wokrjes měrić (zaměrna powołanska a studijna orientacija, w kontakće ze studentami zwostać atd.).

Runje w konteksće trěbneho připućowanja fachowcow (nic jenož z Němskeje) pak stejimy we wubědźowanju z metropolowymi regionami a mnohimi druhimi kónčinami w Němskej, Europje a swěće. Je tuž jara wažne, wokrjes a region jako žiwjenjahódny, lubozny, na móžnosćach bohaty a swětej wotewrjeny předstajić.


8. Pokročowanje wutwara šěrokopasmoweje internetoweje syće

Z tym so wuměnjenja stejnišća za dźěło a žiwjenje jasnje polěpša. We wokrjesu jara pozitiwny staw měł so dale wužiwać a "předskok" dale wutwarić. Za wotstronjenje tak mjenowanych šěrych blakow dyrbi so swobodny stat k spěchowanju wuznać, zo móhli so zwjazkowe srědki wotwołać. Budyski wokrjes je w šěrokopasmowej ofensiwje swój know-how za dalše wotkryće dopokazał.


9. Štož jako krajny rada hnydom změnju

Wokrjes dyrbi swoju aktiwnu a skutkowacu rólu w strukturnej změnje wutwarić.


TO NASTUPA:

→ podpěra komunow při wuwiwanju a realizowanju swójskich projektow

→ sylne spěchowanje hospodarstwa inkluziwnje spěchowanja turizma

→ powołansku orientaciju wosebje nastupajo šansy w regionje


ZA TO BUDŹEMY:

→ resursy w potrjechenych fachowych zarjadach wutwarić, zo bychu kapacity wobdźěłanja pospěšili a w zmysle strukturneje změny wuspěšne zwoprawdźenje naprawow na dobro infrastruktury a naprawow zasydlenja hospodarstwa do skutka stajili

→ za strukturnu změnu přisłušny wobłuk budźe so direktnje krajnemu radźe přirjadować.

 

 


dalše wodźenske temy

 

Waše ideje su mi wažne

Bliskosć k wobydlerjam je moje dźěło přeco charakterizowało. Tak njech tež wostanje. Z mnohich rozmołwow, kotrež sym wjedł, móžach ideje a móžnosće wuwića za naš wokrjes zrodźić. Wjeselu so tuž na mnohe dalše rozmołwy. Sće wšitcy přeprošeni, ze mnu do rozmołwy přińć.

*Winowatostne polo

 

 

JELI CHCEĆE UDA WIĆAZA PŘI WÓLBNYM BOJU PODPĚRAĆ, POMHAJĆE ZE SWOJIM DAROM.

Konto za dary:
Wokrjesny zwjazk CDU Budyšin
IBAN: DE35 8555 0000 1000 0024 69
BIC: SOLADES1BAT
Wokrjesna nalutowarnja Budyšin

Zaměr wužiwanja: dar LR-Wahl 2022 + WAŠE MJENO + ADRESA
Samozrozumliwje dóstanjeće wotpowědne darjenske wopismo.